Klinische en morfologische aspecten van wortelresorptie'.

Abstract

Wortelresorptie komt voor in verschillende vormen. Enerzijds is het een natuurlijk proces dat voorkomt wanneer de melktanden worden vervangen door hun opvolger en anderzijds is het een pathologische aandoening van de tandwortel. De cellulaire processen die zich afspelen binnen de tand tijdens wortelresorptie zijn nog grotendeels ongekend. In samenwerking met de dienst MKA van het ZOL werd er een protocol opgesteld voor het verkrijgen van tanden en tandweefsels aangetast door wortelresorptie. Met behulp van deze tandweefsels wordt er een observatie gemaakt van het parodontaal ligament in een niet-pathologische situatie en bij wortelresorptie door middel van lichtmicroscopie en elektronenmicroscopie. Hierbij wordt het duidelijk dat bij wortelresorptie een ontstekingsreactie ontstaat als antwoord op schade aan het parodontaal ligament. T- en B-lymfocyten en macrofagen worden door middel van immunohistochemie gekwantificeerd. En ontstekingscellen worden in grotere aantallen teruggevonden in ligament aangetast door wortelresorptie dan in gezond ligament. De ontstekingsreactie kan in de toekomst verder uitgediept worden door de verschillende ontstekingscellen van de acute en chronische respons te kwantificeren in weefsels aangetast door resorptie en dit voor alle resorptietypes. Andere structuren die mogelijk een rol spelen in het proces van wortelresorptie zijn de epitheliale resten van Malassez. Zij ontstaan na de fragmentatie van het wortelvlak van Hertwig tijdens de ontwikkeling van de tandwortel. In eerdere studies is reeds aangetoond dat de epitheliale resten van Malassez een rol spelen bij remodellering van het parodontaal ligament, bij cementoblastdifferentiatie en bij de preventie van ankylose. In deze studie wordt de rol van deze cellen in wortelresorptie verder uitgespit via lichtmicroscopie en elektronenmciroscopie uitgevoerd op de verkregen tandweefsels. De hypothese dat ERM betrokken zijn bij de preventie van ankylose werd gestaafd. Op plaatsen van de tand waar geen resorptie werd waargenomen kwamen ERM voor. Eveneens lijken zij betrokken bij de vorming van cementum. Lichtmicroscopie toonde aan dat de ERM in de nabijheid van cementikels terug te vinden zijn. De specifieke rol van deze ERM blijft gecompliceerd. Mogelijk beschikken zij over de eigenschap om hun expressiepatronen te veranderen onder verschillende condities. Naast de morfologische aspecten van wortelresorptie is het ook aangewezen te kijken op het klinische niveau. Verschillende klinische situaties kunnen namelijk zorgen voor het ontstaan van resorptie. Voorbeelden hiervan zijn tandtraumata, orthodontie en autotransplantatie. Om een beeld te kunnen schetsen van hoe er in de klinische praktijk wordt ingespeeld op wortelresorptie, wordt een kleine selectie van patiënten met wortelresorptie gevolgd. Hieruit kan een beschrijving worden gegeven van de behandelingen die frequent worden toegepast ter bestrijding van wortelresorptie. Voorbeelden hiervan zijn autotransplantatie, endodontische behandeling, implantaten en extractie. In de toekomst moet gekeken worden naar mogelijke verbeteringen die kunnen doorgevoerd worden voor de verschillende behandelingsopties.