Una via in het fiscaal strafvervolgingsrecht: werkbaar instrument voor het vermijden van een niet toegelaten dubbele bestraffing van het fiscaal misdrijf?

Abstract

De aanpak van de grote fiscale fraudedossiers is al jaren een actueel thema. Het fiscaal strafvervolgingsrecht heeft lang te kampen gehad met een gebrek aan efficiëntie en effectiviteit. De Wet van 20 september 2012 tot invoering van het 'una via'-principe is één van de initiatieven die werden genomen ter verbetering van het fiscaal strafvervolgingsbeleid. Voor de vervolging van fiscale misdrijven dient in principe voortaan gekozen te worden tussen de strafrechtelijke of de administratieve weg. De belastingplichtige mag niet langer onderworpen worden aan een dubbele bestraffing. Het non bis in idem-beginsel wordt zo ook voorzien in het fiscaal recht. Voordien was het mogelijk om bij de bestraffing van een fiscaal misdrijf administratieve sancties te cumuleren met strafsancties. De vraag stelt zich nu of op effectieve wijze voorzien wordt in het vermijden van deze niet toegelaten dubbele bestraffing? Is de wet werkelijk een stap vooruit in de strijd tegen de fiscale fraude?