Simulatie als instrument voor efficiëntiebepaling van de werking op een containerterminal

Abstract

Sinds de jaren ’60, toen de container zijn intrede deed in het maritieme vervoer, valt de containerterminal niet meer weg te denken uit de logistieke keten. De containerterminal speelt een cruciale rol in het intermodale vervoer en zorgt voor een vlotte verbinding tussen de haven en het hinterland. De laatste decennia kent de maritieme sector een enorme groei door de globalisering van de economie. Deze groei heeft ook gevolgen voor de containerterminal, die aan de huidige noden van de transportsector moet blijven voldoen. De containerterminal zal hiervoor zowel lange als korte termijn aanpassingen moeten ondergaan waarvan de uitvoering hoge kosten met zich mee kan brengen en het succes ervan niet met zekerheid op voorhand kan worden vastgesteld. Om die reden is het interessant voor de terminalmanager om gebruik te maken van simulaties, zodat de reële wereld eerst wordt nagebootst, om het effect van de veranderingen te voorspellen voordat grote aanpassingen uitgevoerd worden. Simulatie kent reeds tal van toepassingen in de maritieme sector en meer bepaald in containerterminals. Deze eindverhandeling maakt aan de hand van een literatuurstudie een indeling van de verschillende simulatietoepassingen in containerterminals en tracht op die wijze een overzicht te creëren. Vervolgens wordt aan de hand van een illustratief simulatiemodel onderzocht of een verandering in bepaalde parameters een invloed op de werking van de containerterminal uitoefent. In de literatuurstudie wordt een indeling gemaakt op basis van verschillende factoren. De locatie waar de simulatie wordt toegepast, vormt de basis voor de drieledige hoofdindeling. Het transport over zee, de containerterminal zelf en de verbinding met het hinterland. Simulatie op de terminal zelf bestaat uit twee grote groepen. Enerzijds simulatie met het oog op optimalisatie en procesverbetering dat zowel op tactisch als op operationeel niveau kan voorkomen. Anderzijds met het oog op analyse en evaluatie van de containerterminal, zowel van de activiteiten en het interne transportsysteem als van de toegepaste managementinformatiesystemen. Op het einde van de literatuurstudie wordt gebruik gemaakt van een tabel om een overzichtelijk beeld te scheppen. In hoofdstuk 4 wordt een simulatiemodel van een containerterminal besproken dat is uitgewerkt aan de hand van het simulatieprogramma Arena. Het model laat toe zowel de activiteiten van het schip in de haven als de los- en laadactiviteiten op de terminal te simuleren. Het doel van het simulatiemodel bestaat erin het effect van veranderingen in externe en interne factoren te onderzoeken. De externe factoren, zoals het aankomstritme en de aankomstmix van de schepen, worden vastgelegd door derden. Op de externe factoren heeft het terminalmanagement geen invloed. Veranderingen in de interne factoren daarentegen, zoals de bepaling van het aantal aanlegplaatsen of het aantal kadekranen, heeft het management van een containerterminal wel zelf in de hand. Per simulatie, zowel van de externe als de interne factoren, worden de bezettingsgraad en de gemiddelde geschatte wachttijd voor de schepen besproken. Tot slot worden op het einde van de eindverhandeling nog enkele algemene conclusies geformuleerd.