Fundamentele arbeidsvoorwaarden in arme productielanden

Abstract

Multinationale ondernemingen hebben tegenwoordig een grote invloed op mensen- en arbeidsrechten wereldwijd. In deze masterscriptie wordt de afdwinging van fundamentele arbeidsnormen onderzocht. Zoals zal blijken bieden het huidige mensenrechtenregime en de Internationale Arbeidsorganisatie niet voldoende waarborgen om de naleving van deze fundamentele arbeidsnormen te garanderen. Een antwoord op dit probleem zou kunnen bestaan in de implementatie van een sociale clausule binnen het kader van de Wereldhandelsorganisatie. Dit maakt het mogelijk om handelssancties in te zetten bij de schending van bepaalde arbeidsnormen. Omdat internationale consensus over het invoeren van dergelijke clausule niet bereikt wordt, zijn landen overgegaan tot het opnemen van unilaterale handelsmaatregelen in hun handelsakkoorden. Hoewel zulke maatregelen strijdig zijn met de WTO-regelgeving, zou artikel XX GATT, dat voorziet in 'algemene uitzonderingen' op de regels, als basis kunnen dienen wanneer dit artikel op een bepaalde manier wordt geïnterpreteerd. Deze mogelijkheid wordt bekeken aan de hand van WTO-rechtspraak. In het laatste onderdeel wordt maatschappelijk ondernemen besproken als alternatief voor het afdwingen van respect voor fundamentele arbeidsnormen.