Alternatieve ondersteuningsmechanismen voor kwetsbare volwassenen bij afwezigheid van een zorgvolmacht en een rechterlijke bescherming

Abstract

De centrale onderzoeksvraag binnen dit onderzoek luidde: “Hoe zou een wettelijk kader voor de ondersteuning van volwassenen die niet in staat zijn om hun belangen te behartigen en geen regeling hieromtrent hebben getroffen in overeenstemming met art. 12 IVRPH er kunnen uitzien?”

Het onderzoek bestond uit een deel rechtsdogmatisch onderzoek en een deel sociaal-wetenschappelijk onderzoek. Het rechtsdogmatisch onderzoek beschrijft de theorie die geldt op het gebied van de bescherming van de meerderjarige wilsonbekwame persoon.

Binnen het mensenrechtelijk kader is de visie op personen met een handicap geëvolueerd van een medisch model naar een maatschappelijk model. Het IVRPH is gecreëerd. Binnen het IVRPH gelden de volgende principes: personen blijven te allen tijde handelingsbekwaam, de rechten, wil en voorkeuren van de persoon staan centraal, er moet gebruik worden gemaakt van een systeem van supported decision-making en er moet een afdoende bescherming worden gecreëerd.

Het Belgische systeem voldoet niet aan de verplichtingen van het IVPPH. Volgens de interpretatie van het Comité voldoet maakt het Belgische recht nog steeds gebruik van een systeem van substitute decision-making.

Een systeem op basis van de informele vertegenwoordiging kan tegemoet komen aan de verplichtingen van het IVRPH. Binnen zulk behoudt de persoon zo lang mogelijk zijn handelingsbekwaamheid. Bij iedere handeling wordt de bekwaamheid van de persoon nagegaan, dit lijkt in overeenstemming met de vereisten van het IVRPH.