Hebben kamerwoningen een toekomst?

Abstract

Kamerwoningen werden populair tijdens het Limburgs mijnverleden, toen mijnwerkers snel en efficiënt gehuisvest dienden te worden. Ze kregen een eigen kamer, deelden de keuken, badkamer en woonkamer. Er zijn indicaties dat kamerwoningen de dag van vandaag zeker nodig zijn voor een deel van de samenleving. De woonvorm blijkt noodzakelijk voor mensen uit een kwetsbare situatie die niet op de gewone woonmarkt terecht kunnen. Hoewel deze woonvorm vaak een gedwongen keuze uit noodzaak is, wordt er gekeken of er effectief een toekomst bestaat voor dergelijke kamerwoningen. Speculatief design kan daarvoor een katalysator zijn; de vraag ‘hoe kunnen dingen worden’ staat hierbij centraal. Het uitgangspunt is een ontwerp creëren, wat in combinatie met een kleine verandering op sociaal, politiek, of economisch vlak in de toekomst wél kan werken, in tegenstelling tot de actuele condities waar dergelijk ontwerp geen overlevingskansen heeft. Hier zou de vraag ‘hebben kamerwoningen een toekomst?’ een positief antwoord kunnen hebben. Waar er echter ook naar op zoek wordt gegaan is hoe de leefomstandigheden van een goed-werkende kamerwoning er dan uit zouden zien. Aan de hand van een opgesteld kompas, waarbij er gekeken wordt naar referentiebeelden wordt er zo een ontwerp neergezet. De tweeledigheid van dit onderzoek is dus duidelijk: kennis opdoen en verspreiden over een woonvorm die vaak in het grijze circuit belandt enerzijds, een leidraad voor het ontwerp van mijn masterproject anderzijds.