De toegevoegd notaris anno 2023: een kritische analyse van het statuut

Abstract

Deze masterscriptie spitst zich toe op het statuut van de toegevoegde notaris, een derde hoedanigheid die sedert 1 januari 2023 in werking is getreden. Meer in het bijzonder wordt een blik geworpen op de sterkte- en zwaktepunten in het kader van de doelstelling van de wetgever om de aantrek tot het notariaat te bevorderen. Na een kritische evaluatie inzake de regelgeving kunnen enkele hiaten worden vastgesteld die met rechtsonzekerheid gepaard gaan. Daarentegen blijkt uit het gevoerde sociaalwetenschappelijk onderzoek dat het geringe basiskader echter nog geen problemen heeft doen ontstaan, en zelfs een groot voordeel vormt: aan partijen wordt de vrijheid gegeven om het statuut naar eigen wensen en noden in te vullen. Hiermee onderscheidt het statuut zich ook van buurlanden Nederland en Frankrijk, waar de regelgeving strenger en beperkter wordt gereguleerd. Het statuut wordt positief ontvangen maar eerder als tussenstap gezien, omwille van persoonsgebonden factoren waaronder leeftijd, woon-werksituatie, overbrugging tot associatie, etc. Echter lijkt het statuut evenmin de sluitende oplossing te vormen voor de problematiek rond de aantrek van het notariaat; uit de rechtsvergelijking kan worden afgeleid dat trends waaronder de vervrouwelijking, evenals een incorrecte toepassing van het statuut ervoor zorgen dat het notariaat niet feller begeerd wordt, alsmede door de gemeenschappelijke oorzaak van een gedateerde en onaangepaste regelgeving.