Perspectieven van ouders op omgevingsinvloeden op de participatie van hun basisschoolkinderen: een kwalitatief onderzoek

Abstract

Participatie is cruciaal voor de ontwikkeling en inclusie van kinderen in het regulier lager onderwijs. Deze kwalitatieve studie onderzoekt hoe Vlaamse ouders de invloed ervaren van de fysieke en sociale omgeving op de participatie van hun schoolgaande kinderen (5–12 jaar), zowel met als zonder ondersteuningsbehoeften, in de thuisomgeving, op school en in de gemeenschap. Negen ouders werden bevraagd via semigestructureerde interviews, geanalyseerd volgens de principes van Interpretative Phenomenological Analysis (IPA).

Uit de analyse kwamen drie hoofdthema’s naar voren: (1) de impact van de fysieke omgeving, (2) de centrale rol van ouders, en (3) de betekenis van sociale netwerken. Ouders ervaren de fysieke omgeving als zowel belemmerend als ondersteunend, en nemen actief maatregelen om participatie te bevorderen. Ze balanceren voortdurend tussen de noden van hun kind en hun eigen draagkracht. Sociale netwerken bieden steun, maar hun afwezigheid vormt een drempel.

De studie toont dat participatie een dynamisch proces is, beïnvloed door contextuele factoren waarin ouders een sleutelrol spelen. Een geïntegreerde aanpak, waarin zowel het kind als zijn omgeving betrokken worden, is essentieel om participatiekansen te versterken en optimale ontwikkeling te ondersteunen.