Een goed leven binnen planetaire grenzen in Genk: wijkhub Zwartberg

Abstract

Deze masterscriptie onderzoekt hoe een wijkhub kan bijdragen aan een gemeenschap die leeft binnen de planetaire grenzen met een focus op de wijk Zwartberg in Genk. In een tijd van klimaatverandering, uitputting van natuurlijke bronnen en toenemende sociale ongelijkheid staat de ruimtelijke ordening voor de uitdaging om bij te dragen aan een regeneratieve en rechtvaardige transitie. Door mobiliteit niet langer louter te benaderen als een kwestie van infrastructuur maar als hefboom voor ecologische en sociale duurzaamheid wordt in deze scriptie een geïntegreerde ontwerpbenadering ontwikkeld.

Voor het onderzoek wordt er gekeken naar de rol van mobiliteit in het stedelijk weefsel en hoe deze via een circulaire, inclusieve en toekomstgerichte benadering kan worden hertekend. In drie fasen worden theoretische en secundair empirische inzichten verzameld zoals een historische analyse van mobiliteit, een diagnose van de hedendaagse problematiek en een vertaalslag naar een ruimtelijk ontwerpvoorstel.

De casestudy van Zwartberg, een wijk met sociaal-economische uitdagingen maar ook met ruimtelijke potentie, vormt het laboratorium waarin deze vraag wordt onderzocht. De wijk wordt benaderd als een plek waar nieuwe verbindingen kunnen ontstaan tussen mobiliteit, collectieve infrastructuur en gemeenschapsvorming. De wijkhub fungeert daarbij als ruimtelijke katalysator die inzet op gedeelde mobiliteit, lokale logistiek, hernieuwbare energie en buurtgerichte voorzieningen.