Charbonnage: een spel van GRONDstof

Abstract

Deze scriptie onderzoekt de rol van materiaal als betekenisgevend en atmosferisch element binnen de architectuur, met bijzondere aandacht voor de herbestemming van Schacht 2 van de voormalige steenkoolmijn in Eisden. Vertrekkend vanuit de architectuurfilosofie van Peter Zumthor en Juliaan Lampens, wordt materiaal niet enkel benaderd als bouwtechnisch gegeven, maar als drager van herinnering, emotie en contextuele verbondenheid. Via thema’s als licht, leegte, akoestiek en tactiliteit wordt aangetoond hoe materialen een zintuiglijke en spirituele beleving van ruimte kunnen oproepen. Het ontwerpvoorstel voor Schacht 2 focust op het versterken van de bestaande structuur door het inzetten van lokaal verankerde materialen zoals beton, grove den en Maaskeien, en benadrukt de interactie tussen verleden en heden. Een experimenteel luik van de scriptie onderzoekt hoe steenkool, het symbool van de industriële geschiedenis van Eisden, kan worden omgezet in pigment voor grafische blokdruk. Deze artistieke benadering verbindt ambacht met herdenking en opent een nieuw discours over materiaalgebruik in erfgoedarchitectuur. De scriptie pleit voor een holistische architectuurpraktijk waarin materiaalkeuze, lichtinval, akoestiek en atmosfeer samenkomen in een Gesamtkunstwerk. Zo draagt dit onderzoek bij aan de ontwikkeling van contextgevoelige, zintuiglijk rijke en maatschappelijk bewuste architectuur.