Evaluatie van Benchmarking voor de optimalisatie van de zorgverlening van de Type 2 Diabetes Patiënt: De Belgische gegevens

Abstract

Probleemstelling/onderzoeksvraag Micro- and macrovasculaire complicaties van diabetes hebben een belangrijke impact op overleving, kwaliteit van leven en gezondheidskosten. Efficiënte behandelingen en interventies verminderen deze last en verbeteren de kwaliteit van de patiëntenzorg. Benchmarking is een concept welke een meerwaarde zou kunnen bieden in de kwaliteit van de zorgverstrekking. Benchmarking bestaat uit het geven van feedback over de individuele prestatie van de arts, vergeleken met vooropgestelde doelwaarden volgens de huidige richtlijnen en met de gemiddelde prestatie van de groep deelnemende artsen.

Methode België is één van de zes deelnemende landen in de niet-interventionele OPTIMISE studie. Deze studie heeft als doel het effect van benchmarking op de kwaliteit van de zorgverstrekking in type 2 diabetes patiënten te evalueren gedurende een periode van 12 maanden. De onderzochte parameter was het percentage patiënten die de vooropgestelde doelwaarden, volgens de Europese richtlijnen (2007), voor HbA1c (<7%), lage-densiteit lipoproteine cholesterol (LDL-C <80 mg/dl) and systolische bloeddruk (SBP <130 mmHg) behaalde. De artsen werden ad random toegewezen aan de groep mét feedback of aan de groep zonder feedback. Voor elke arts zouden alle patiënten op dezelfde wijze behandeld moeten worden, wat het toepassen van een cluster randomisatie procedure inhoudt. Terwijl zowel de benchmarking- als de controlegroep feedback ontvangen aangaande de cardiovasculaire risicofactoren van hun patiënten, krijgen enkel de artsen behorende tot de benchmarkinggroep nog additionele, geanonimiseerde informatie over het niveau van controle van deze risicofactoren in vergelijking met hun collega-artsen. De resultaten hier gepresenteerd zijn de gegevens van het eerste bezoek aan de arts.

Resultaten In totaal werden er 94 Belgische huisartsen en hun 1126 patiënten gerandomiseerd in de benchmarking groep en 93 huisartsen en hun 1010 patiënten in de controlegroep. Beide groepen waren in overeenstemming wat betreft de aanvangswaarden van alle demografische en diabetes-gerelateerde parameters. De gemiddelde leeftijd (1 standaarddeviatie) was 66,9 jaar (10,6) en 53,6% van de patiënten waren mannen. Ongeveer de helft van de patiënten had familieleden die lijden aan diabetes. Een familiale voorgeschiedenis van vroegtijdig hartlijden was aanwezig in 22,5% van de patiënten. De gemiddelde leeftijd waarop diabetes werd gediagnosticeerd was 59,3 jaar (11,0), met gemiddeld 7,6 jaar (6,6) sinds het tijdstip van diagnose. In de medische voorgeschiedenis werden volgende aandoeningen teruggevonden: hypertensie (80,0%), coronair hartlijden (19,6%), perifeer arterieel lijden (10,1%), cerebrovasculair accident (5,9%), proteïnurie (9,7%) en diabetische retinopathie (3,8%). Alvorens het opstarten van een eerste lipiden-verlagende behandeling, waren de corresponderende waarden respectievelijk 257 en 256 mg/dL. De gemiddelde waarden bij aanvang voor de 3 vooropgestelde doelwaarden waren de volgende: HbA1c 7,05% (1,14), LDL-C 101 mg/dL (32) en SBP 137 (16) mmHg.

Conclusies Deze preliminaire analyse toont aan dat alle gegevens die opgevraagd werden gedurende het eerste bezoek in de benchmarkinggroep sterk overeenstemmen met die in de controlegroep, met weinig verschillen tussen beide groepen . De gemiddelde waarden voor HbA1c, LDL-C en SBP tijdens het eerste bezoek lagen boven de vooropgestelde doelwaarden. De patiënten bevinden zich momenteel in de 12–maand durende opvolgperiode waarna het effect van benchmarking op de 3 vooropgestelde doelwaarden zal geëvalueerd worden.