Winstmanipulatie na het geven van vrijwillige winstvoorspellingen in een IPO: een al dan niet terechte vrees?

Abstract

Wanneer ondernemingen naar de beurs trekken, worden ze plots interessant voor analisten en investeerders. Daarom worden die bedrijven verplicht om een prospectus op te stellen, die hen vergezelt en begeleidt door de Initial Public Offering (IPO). De informatie in het prospectus moet ervoor zorgen dat analisten en investeerders een correcter beeld krijgen van de onderneming, wat de kans op een goede investeringsbeslissing verhoogt. In België is de relatie tussen de opname van vrijwillige winstvoorspellingen in een IPO-prospectus en earnings management naar ons weten nog niet eerder onderzocht. In dit onderzoek stellen we ons tot doel om het al dan niet bestaan van die relatie empirisch na te gaan. Meer specifiek worden daarbij de Belgische ondernemingen die sinds 2003 publiek zijn gegaan, onder de loep genomen. Dat was het jaar waarin de Europese richtlijn in verband met het IPO-prospectus werd bekendgemaakt. In onze steekproef is geen bewijs gevonden dat ondernemingen die vrijwillige winstvoorspellingen opnemen in hun prospectus, hun winsten meer sturen in het jaar na de IPO, dan ondernemingen die geen vrijwillige winstvoorspellingen opnemen, en evenmin dat ze de resultaten in een bepaalde richting sturen. Wel zien we dat bijna alle ondernemingen die voorspellingen hebben opgenomen in hun prospectus, hun winsten te optimistisch hadden ingeschat. Om te vermijden dat ondernemingen hun toekomstige winsten bewust zouden over- of onderschatten in hun prospectus, kunnen beleidsmakers best enkele voorwaarden opleggen aan het opnemen van winstvoorspellingen. Bovendien zullen die voorwaarden er ook toe leiden dat een onderneming minder onbewuste fouten zal maken bij de schatting van hun toekomstige prestaties wat automatisch tot betere voorspellingen zal leiden.