Het lichaam doorheen een existentieel bewustwordingsproces. Mogelijk of niet?

Abstract

In een vorig artikel werd het existentiële bewustwordingsproces doorheen angst opgevat als een zoekende, pulserende en emergente dynamiek waarbij het individu vanuit een krampachtige identificatie als ego doorgroeit naar een bewuste identiteit als existentieel zelf. Binnen dit proces neemt het lichaam en meer bijzonder de beleving van de eigen lijfelijkheid een bijzondere plek in. Met name binnen de experiëntieel-existentiële benaderingen is het (opnieuw) contact maken met het eigen lichaam in het nu-moment een terugkerend gegeven. Toch wordt de vooronderstelling rond de verhouding tussen het individu en diens lichaam vanuit een meer psychoanalytische invalshoek niet zomaar onderschreven. Zo wordt binnen het lacaniaans denkkader het pure eigen lichaam beschouwd als niet meer toegankelijk (‘Reëel’) voor ons als symbolisch-talig functionerende individuen. In dit artikel worden beide invalshoeken geëxploreerd. Hierbij worden ook de therapeutische concepten mentaliseren en focussen betrokken. Daarnaast blijkt hands-on experiëntieel lichaamswerk een intrigerende facilitator; ervaringsgericht werken met en vanuit het lichaam biedt een diep herkenbare toegangspoort tot het begrijpen van het lijfelijke als betekenisvol.