Analyse en evaluatie van een typeschema werfsignalisatie categorie 2

Abstract

Typeschema’s voor werfsignalisatie vormen de basis voor de signalisatieschema’s bij wegenwerken en zijn opgesteld door het Agentschap Wegen en Verkeer (AWV). Het doel van deze simulatorstudie is de validatie van een typeschema voor werken ‘categorie 2’ (50 km/u < snelheidslimiet ≤ 90 km/u). In het bijzonder handelt deze studie over de analyse van een typeschema bij werken op een rotonde waarbij er één zijtak van de rotonde is afgesloten. De analyse betreft de duidelijkheid en interpreteerbaarheid van de signalisatie door de bestuurders (human factors). Voor aanvang van de rijsimulatorstudie zijn er op basis van expert judgement aanpassingen gedaan aan het typeschema. Vervolgens is in de ‘fixed-based’ MiniSim-rijsimulator van de Universiteit Hasselt is een typische Vlaamse wegomgeving nagebouwd en is de signalisatie van het typeschema geïmplementeerd. Deze signalisatie heeft betrekking op o.a. de aankondiging van de wegenwerken, snelheidsbeperkingen, voorwegwijzers en wegwijzers. Vijftig proefpersonen (man-vrouw, jong-oud, …) reden in de rijsimulator zeven ritten in een gerandomiseerde volgorde waarbij de ritten varieerden in zoverre dat de bestuurder vanuit drie herkomsten vertrok en vier bestemmingen wenste te bereiken. Voor de start van iedere rit werd aangegeven dat men naar één van de vier bestemmingen moest rijden. Tijdens de rit werden o.a. gegevens over de gereden snelheid bijgehouden alsook of men de eindbestemming bereikte. Na het onderzoek vulde de proefpersoon een korte vragenlijst in om bijkomende kwalitatieve feedback te krijgen. Op basis van het onderzoek werden er 12 concrete aanbevelingen gedaan om het type signalisatieschema aan te passen. De meest kritische aanbeveling was om op de tijdelijke voorwegwijzer (verkeersbord F39) duidelijk aan te geven dat de rotonde ook in tegenrichting gebruikt moet worden of om op de rotonde duidelijk aan te geven dat dergelijke beweging mogelijk is. 77% van de proefpersonen reed immers fout wanneer de rotonde in tegenrichting gebruikt moest worden en 68% van de foutrijders gaf verbaal aan dat het gewenste gedrag niet duidelijk op de voorwegwijzer was aangegeven. Naast deze kritieke aanbeveling, zijn er ook nog enkele minder kritieke aanbevelingen die er voor zullen zorgen dat er minder fout wordt gereden.