Over aandelen, lidmaatschapsrechten en (ex-)echtgenoten: de controverse rond art. 1401,5° BW eindelijk beslecht

Abstract

1. Krachtens art. 1401.5 BW zijn eigen, ongeacht het tijdstip van verkrijging, de lidmaatschapsrechten verbonden aan gemeenschappelijke aandelen in vennootschappen waarin alle aandelen op naam zijn, indien die toebedeeld zijn aan of ingeschreven zijn op naam van één echtgenoot alleen. Uit de tekst van deze bepaling, de plaats ervan in het Burgerlijk Wetboek onder het hoofdstuk «baten van eigen vermogens» en de wetsgeschiedenis volgt dat deze bepaling een eigendomsregeling van de lidmaatschapsrechten bevat. De ontbinding van het huwelijk heeft niet tot gevolg dat de kwalificatie als eigen goed wijzigt. 2. Bij een gedwongen overdracht of overname van aandelen moet de waarde van de aandelen in beginsel worden geraamd op het tijdstip waarop de rechter de overdracht ervan beveelt, aangezien het recht op betaling van de prijs van de aandelen ontstaat op het tijdstip van de eigendomsoverdracht. Bij die raming moet de rechter abstractie maken van zowel de omstandigheden die geleid hebben tot de vordering tot overname van de aandelen als van het gedrag van de partijen ten gevolge van de vordering. Dit houdt in dat indien de rechter in concreto vaststelt dat deze omstandigheden of dit gedrag een invloed hebben gehad op de waarde van de aandelen zoals deze vastgesteld wordt op de datum van de overdracht, hij de invloed hiervan buiten beschouwing dient te laten. Te dien einde is het de rechter ook toegestaan om als peildatum voor de waardering van de prijs een ander tijdstip in aanmerking te nemen.