Wetenschap 206 Van stok achter de deur tot keurslijf? Een eerste verkenning van het wetsvoorstel tot invoering van een collectieve schadevergoedingsactie

Abstract

Na jarenlange inleidende schermutselingen komt de invoering van een class action nu echt dichterbij. Het instrument is bedoeld als stok achter de deur om de collectieve afwikkeling van massaschade effectiever te maken. Het wetsvoorstel dat hiertoe strekt probeert tegelijkertijd de mogelijke negatieve effecten tegen te gaan door strikte voorwaarden aan het gebruik ervan te verbinden. In deze bijdrage wordt een eerste indruk van het wetsvoorstel gegeven. Daarbij staat de vraag voorop of die voorwaarden niet onnodig ten koste gaan van de effectiviteit van de civiele collectieve actie zoals die al jaren met veel succes in praktijk wordt gebracht. Verwordt de stok achter de deur zo niet tot een keurslijf dat juist aan het opkomen voor rechten en belangen in de weg zal staan? 1. Inleiding Op 16 november 2016 diende minister van der Steur zijn langverwachte wetsvoorstel in tot invoering van een col-lectieve schadevergoedingsactie. 2 Het voorstel kent een lange voorgeschiedenis die teruggaat op de motie Dijks-ma, 3 waarvan de opzet er onder meer in bestond om het collectieve actieregime van artikel 3:305a BW uit te brei-den naar een collectieve schadevergoedingsactie. 4 Met andere woorden, een echte damages class action. Dit zou dan dienen als 'stok achter de deur' om tot een collectieve schikking te komen waarvoor vervolgens het WCAM (Wet Collectieve Afwikkeling Massaschade)-traject kan worden bewandeld. 5 Een eerdere poging om uitvoering aan de motie te geven strandde eind 2015 nadat op een in juli 2013 verschenen voorontwerp vernietigend commentaar was geleverd, zowel in de internetconsultatie als in de literatuur. 6 De hoofdlijnen van het voorstel zijn de volgende. 7