Verkeershandhaving door de bestuurlijke boete; Een rechtseconomische benadering

Abstract

De handhaving van verkeerswetgeving kan op verschillende manieren worden ingericht. Zo kunnen aansprakelijkheidsregels het gedrag van de verkeersdeelnemer aanzetten tot regelconform gedrag. Het gewenste gedrag kan ook door directe regulering worden afgedwongen. Bij handhaving wordt er meestal aan de strafrechtelijke sancties gedacht. Maar ook instrumenten zonder strafbaarstelling, zoals de bestuurlijke boete, kunnen het beoogde doel bereiken. En misschien kan dit wel tegen lagere kosten. Daarom wordt de mogelijke bijdrage van beide handhavingsregimes aan de maatschappelijke welvaart onderzocht, en dit vanuit een rechtseconomische aanpak. Onder welke omstandigheden kan de bestuurlijke boete een betere oplossing voor de handhaving van verkeersovertredingen bieden dan het strafrecht. Het antwoord wordt ten eerste geformuleerd aan de hand van de kosten van de strafrechtelijke en de bestuurlijke figuren. Ook de omstandigheden waaronder de preventieve werking van de boetes optimaal is, komen aan bod. Duidelijkheid hierover kan een voorstel over het mogelijke gebruik van het bestuursrecht als alternatief of aanvulling op de strafrechtelijke verkeershandhaving onderbouwen.

There are several manners to enforce compliance to traffic legislation. Liability rules as well as regulation are different ways to coerce traffic participants to submission to the law. In the cases regulation is the preferred method, the desired behaviour can be controlled by criminal penalties. However administrative fines can also be used. Because the latter might be implemented at lower costs, an investigation to the costs of both figures has to be carried out. From a law and economics perspective there has to be determined whether the administrative traffic fine contributes to social welfare. Therefore the costs of the criminal and the administrative fine have to be determined. Likewise, there has to be investigated under which circumstances the administrative and the criminal fine have an optimal effect. When both factors are known, a comparison of both fines can be carried out. Taking into consideration the particular circumstances, an underpinned opinion about the utility of the administrative fine for the enforcement of traffic legislation can be formed.