Drivers, Barriers, and Facilitators of Sustainability in the Indonesian Batik Industry

Abstract

Indonesia is an example of a Southeast Asian developing country which encounters considerable challenges in becoming more ecologically sustainable. Indonesia is characterized by high levels of cultural diversity and unique social dynamics amongst the population, which is presented through their batik industry. The batik industry is often associated with family business practices and inherited batik skills. These are the reasons UNESCO recognized Indonesian batik as a World Intangible Cultural Heritage of Humanity in 2009. Since women dominate the industry, feminine qualities (e.g., caring for others and the environment) are often associated with the entrepreneurs in the industry. However, the Indonesian batik industry employs irresponsible production processes, which –over the years - can lead to environmental degradation and harm the health of the crafters and the community. Consequently, there is an urgent need to encourage people to responsibly consume natural and nature-based resources. Entrepreneurs, i.e., business owners, may have an important role to play in this process. They can adopt ecological entrepreneurship (ecopreneurship) practices in their business to reduce pollution and toxic wastes that could cause environmental degradation. Thus, it is crucial to investigate the individual drivers (motivation and identity) and institutional barriers and facilitators that encourage or discourage batik entrepreneurs from adopting certain ecopreneurship practices, e.g., cleaner production, to better understand their ecological and entrepreneurial behavior. In the current literature, discussions about individual drivers and institutional barriers and facilitators of sustainability are still scattered and scarce, especially in the context of the batik industry. Therefore, three studies, including a conceptual study and two empirical qualitative studies, were conducted. This dissertation also took into account the complex intersection of the entrepreneur’s identities in Indonesia to understand better how they influence the individual drivers and institutional barriers. In the first study, to develop a better theoretical understanding of how different forms of gender socialization relate to the adoption of ecopreneurial practices, a structured literature review was conducted which explored articles in the Web of Science database (between 2008 – 2017) on drivers of ecopreneurship and focus on the inclusion of gender in the discussion. The review shows that the literature does not pay much attention to gendered drivers of ecopreneurship practices. Studies and provides policy recommendations. The data from two online focus group interviews (in total, eight batik ecopreneurs) were collected, while the study also builds on earlier empirical insights obtained from female batik entrepreneurs. The findings suggest that the barriers faced by the owner-managers included a lack of customer knowledge, socio-cultural limitations, and regulatory aspects that hampered more sustainable batik crafting. Facilitators of sustainability in batik SMEs included ecological, technological, socio-cultural, and political factors. This study also found that the lack of availability of natural raw materials did not seem to be a barrier to the batik SMEs’ sustainability. However, the potential of local products, such as hemp fiber, has not been fully explored and considered as alternative raw materials by the government for more sustainable batik production. As the study furthers the sustainable entrepreneurship literature by categorizing ‘the sustainable entrepreneur’ as either “committed” or “follower” entrepreneurs, it can be understood that some entrepreneurs are moved by heart, while others seek societal acceptance. Moreover, it also advances knowledge by considering the diversity of sustainable entrepreneurs in the batik industry and how their motivations are related to their (institutional) environment and personal values. Because the Indonesian batik industry is dominated by women, this study also provides insights into which institutional barriers and facilitators of sustainability women crafters in a middle-income country such as Indonesia perceive in their business. The study suggests that women in this industry could be role models for women’s emancipation and empower other female crafters to shift towards more (sustainable) entrepreneurial behavior. At the end of this dissertation, based on the findings of the studies, I conclude that there are some improvements which can be made to the literature by future researchers. Contextually, future studies are suggested to consider other identity dimensions of entrepreneurs, such as ethnicity, socioeconomic class, and perhaps immigration status, to provide a more nuanced perspective in studying the ecopreneurship phenomenon and complement knowledge on motivational values. Collecting data in various sectors and comparing the findings among emerging countries may also improve theoretical insights in the ecopreneurship literature due to the different types of cultural values (e.g., ethnic-religious values, individualistic/ collectivist) and gender roles (e.g., feminine/masculine qualities domination) that exist. Methodologically, action research with adaptive planning, implementation, and evaluations could be an option for future studies to strengthen entrepreneurs’ motivations and accelerate change towards a more sustainable batik industry.

Indonesië is een voorbeeld van een Zuidoost-Aziatisch ontwikkelingsland dat voor grote uitdagingen staat bij de poging om ecologisch duurzamer te worden. Indonesië wordt gekenmerkt door bijzonder grote culturele diversiteit en een unieke sociale dynamiek onder de bevolking, die vertegenwoordigd worden door de batikindustrie. De batikindustrie wordt vaak geassocieerd met familiebedrijven en traditioneel overgedragen batikvaardigheden. Dit verklaart waarom de UNESCO Indonesische batik in 2009 erkende als immaterieel cultureel werelderfgoed van de mensheid. Omdat vrouwen de batikindustrie domineren, worden vrouwelijke kwaliteiten (bijvoorbeeld het zorgen voor anderen en het milieu) vaak geassocieerd met de ondernemers in deze industrie. De Indonesische batikindustrie maakt echter gebruik van onverantwoordelijke productieprocessen, die in de loop der jaren kunnen leiden tot aantasting van het milieu en de gezondheid van de ambachtslieden, en de gemeenschap kunnen schaden. Daarom is het dringend noodzakelijk om ondernemers aan te moedigen op meer verantwoorde wijze natuurlijke en op de natuur gebaseerde hulpbronnen te gebruiken voor hun produkten. Ondernemers kunnen dus zelf een belangrijke rol spelen in dit verduurzamingsproces. Ze kunnen bewust ecologisch ondernemerschap (ecopreneurship) in hun bedrijf toepassen om vervuiling en de productie van giftig afval, die het milieu aantasten, te verminderen. Het is daarom van cruciaal belang om de individuele drijfveren (motivaties en identiteit) en de institutionele barrières en facilitators te onderzoeken die batikondernemers aanmoedigen of ontmoedigen om bepaalde ecopreneurshippraktijken over te nemen, bijvoorbeeld schonere productie. Het is dus belangrijk om hun ecologisch ondernemersgedrag beter te begrijpen. In de literatuur zijn discussies rond individuele drijfveren en institutionele barrières en facilitators van duurzaamheid nog steeds versnipperd en schaars, vooral in de context van de batikindustrie. Daarom zijn in het kader van dit proefschrift drie studies uitgevoerd, waaronder een conceptuele en twee empirische kwalitatieve studies. Daarbij hield dit proefschrift ook rekening met de complexe sociale identiteiten van ondernemers in Indonesië, om beter te begrijpen hoe sociale achtergronden de individuele drijfveren en institutionele barrières beïnvloeden. Om beter te kunnen begrijpen hoe verschillende vormen van gendersocialisatie zich verhouden tot de adoptie van ecopreneuriale praktijken, werd in de eerste studie een gestructureerd literatuuronderzoek uitgevoerd, gericht op artikelen in de Web of Science-database (tussen 2008 - 2017) die gingen over drijfveren van ecopreneurship en die zich richtten op aspecten van gender in de discussie. Uit het onderzoek blijkt dat de huidige literatuur niet veel aandacht besteedt aan gendergerelateerde drijfveren van ecopreneurship-praktijken. Studies gebruikten geslacht voornamelijk als een demografische variabele om vrouwen en mannen (biologisch) te onderscheiden in plaats van de effecten van vrouwelijkheid en mannelijkheid op motiverende factoren te onderzoeken. Studies over drijfveren van ecopreneurship bestaan wel, maar de kennis die motivaties relateert aan gender (socialisatie) is beperkt en zeer diffuus, waarbij kwantitatieve benaderingen het landschap domineren. Bovendien bestaan er verschillen in wat vrouwelijke en mannelijke ecopreneurs drijft. Vrouwelijke ondernemers worden beschouwd als sterker gemotiveerd door persoonlijke, ecologische, sociale en familiewaarden om ecopreneurship-praktijken aan te wenden dan hun mannelijke tegenhangers. De studie draagt dus bij aan de literatuur door kennis van ecopreneurship uit drie literatuurstromen te synthetiseren en te identificeren welke drivers waarschijnlijk worden beïnvloed door gender (-socialisatie). De studie verrijkt de discussies over ecopreneurship-praktijken in midden- en kleinbedrijf (MKB) en studies naar vrouwelijk ondernemerschap door een transdisciplinaire benadering toe te passen, de bestaande motiverende factoren samen te vatten, een op gender gebaseerd conceptueel model voor te stellen en een onderzoeksagenda te creëren. De studie biedt verder fundamenten voor het opbouwen van een meer uitgebreide theorie over de differentiële drijfveren tussen vrouwen en mannen tijdens het toepassen van ecologisch duurzaam gedrag in het bedrijfsleven. De tweede studie onderzoekt motivaties om ecologisch ondernemerschap (ecopreneurship) toe te passen en onderzoekt hoe kruispunten van sociale identiteiten zoals gender, religie en etniciteit deze motivaties beïnvloeden. De studie gebruikte diepte-interviews en observatiegegevens van 16 ecopreneurs in de batikindustrie. Uit de studie bleek dat self-enhancement, conservation en zelftranscendentiewaarden ondernemers motiveerden om ecopreneurshippraktijken aan te wenden Voor de ondernemers betekent motivatie om het levensonderhoud van toekomstige generaties te waarborgen het waarborgen van de kwaliteit van het milieu voor de toekomst van hun kinderen. Het behoud van culturele waarden en het aannemen van religieuze waarden impliceert vaak ook het respecteren van culturele tradities, omdat deze waarden nauw verbonden zijn met het milieu en de samenleving. In Aziatische - collectivistische - culturen zijn de waarden die ten grondslag liggen aan de oprichting van een bedrijf vaak gebaseerd op het creëren van voordeel voor de gemeenschap in plaats van louter individualistische drijfveren. Bovendien toont de studie aan dat combinaties van verschillende sociale identiteiten van ondernemers hun waarden beïnvloeden en zo motivaties vormen om te reageren op ecologische uitdagingen. De studie draagt dus bij aan de ondernemerschapsliteratuur omdat hij ons begrip verbetert van hoe complexe sociale identiteiten de motivaties en beslissingen van ecopreneurs beïnvloeden. De studie beveelt aan om een meer inclusief beleid te creëren om duurzamer gedrag bij batikondernemers te versterken. De derde studie onderzocht institutionele barrières en ondersteunende factoren met betrekking tot de implementatie van duurzaamheidsgerichte praktijken in de Indonesische batikindustrie en geeft tevens beleidsaanbevelingen. De gegevens van twee online focusgroepinterviews (met in totaal acht batik-ecopreneurs) werden geanalyseerd, terwijl de studie ook voortbouwt op eerdere empirische inzichten verkregen van vrouwelijke batikondernemers. De bevindingen suggereren dat het de barrières zijn waarmee ondernemers worden geconfronteerd (een gebrek aan klantkennis, bepaalde sociaal-culturele beperkingen zoals mentaliteitsverandering bij oudere ambachtslieden en regelgevende aspecten zoals complexe bureaucratie), die het duurzamer maken van batik belemmerden. Factoren die duurzaamheid in batik-mkb’s ondersteunen omvatten ecologische, technologische, sociaal-culturele en politieke factoren, zoals de beschikbaarheid van een overvloed aan natuurlijke grondstoffen, een systeem om batikmotieven te archiveren, ondersteuning door familie, en morele steun van de overheid. Uit dit onderzoek blijkt ook dat zelfs een gebrek aan beschikbaarheid van natuurlijke grondstoffen geen belemmering lijkt te vormen voor de verduurzaming van het batik-MKB. Het potentieel van lokale producten, zoals hennepvezel, is echter niet volledig onderzocht en wordt door de overheid beschouwd als alternatieve grondstof voor een duurzamere batikproductie. De studie verrijkt de literatuur over duurzaam ondernemerschap bovendien door ‘de duurzame ondernemer’ te categoriseren als een ‘toegewijde’ of een ‘volgzame’ ondernemer. Hieruit leiden we af dat sommige ondernemers vanuit het hart werken, terwijl anderen eerder maatschappelijke acceptatie zoeken. Hierom bevelen we aan om steeds rekening te houden met de diversiteit van duurzame ondernemers in de batikindustrie en van hoe hun motivaties zich verhouden tot hun (institutionele) omgeving en persoonlijke waarden. Omdat de Indonesische batikindustrie wordt gedomineerd door vrouwen geeft deze studie ook inzicht in welke institutionele barrières en ondersteunende factoren betreffende duurzaamheid vrouwelijke ambachtslieden in een middeninkomensland als Indonesië tijdens het uitvoeren van hun bedrijfsactiviteiten tegenkomen. De studie suggereert daarnaast dat vrouwen in deze industrie rolmodellen kunnen zijn voor emancipatie en andere vrouwelijke ambachtslieden kunnen motiveren om over te schakelen naar duurzamer ondernemersgedrag. Aan het einde van dit proefschrift, op basis van de bevindingen van de studies, suggereer ik dat er enkele verbeteringen zijn die door toekomstige onderzoekers kunnen worden aangebracht. Gezien de context zou ik willen aanbevelen dat in toekomstige studies rond ecologisch ondernemerschap ook andere identiteitsdimensies van ondernemers worden meegenomen, zoals etniciteit, sociaal-economische klasse en misschien immigratiestatus, om een genuanceerder perspectief te ontwikkelen bij het bestuderen van het fenomeen ecopreneurship en verdere kennis over motivatie te verkrijgen. Het verzamelen van gegevens in verschillende sectoren en het vergelijken van de bevindingen tussen opkomende landen kan ook de theoretische inzichten in de ecopreneurship-literatuur verbeteren vanwege de verschillende soorten culturele waarden (bijv. Etnisch-religieuze waarden, individualistisch / collectivistisch) en genderrollen (bijv. Vrouwelijke / mannelijke kwaliteiten) die bestaan. Methodologisch gezien zou actieonderzoek met adaptieve planning, implementatie en evaluaties een optie kunnen zijn voor toekomstige studies om de motivaties van ondernemers te versterken en de transitie naar een duurzamere batik-industrie te versnellen.