Het boscompensatiemechanisme: een ecologische minderwaarde voor het hedendaags natuurbeleid

Abstract

Edo Schoone Doctoraal onderzoeker milieurecht Universiteit Hasselt, FWO-project INVABIO 1 Prof. dr. Carole M. Billiet Hoofd onderzoekseenheid omgevingsrecht UHasselt, Stichtend vennoot advocatenassociatie Baeyens & Billiet Law 1 Met dank aan het FWO voor de financiering in het kader van het FWO-SBO project Individu-gebaseerde waardebeoordeling van biodiversiteit bij beleidsimplementatie (INVABIO), een samenwerking tussen het Centrum voor Economie en Duurzaam Ondernemen (CEDON) (prof. dr. Sandra Rousseau, drs. Axelle Francx) van de KU Leuven, de onderzoekseenheid omgevingsrecht (ELU) (prof. dr. Carole M. Billiet, drs. Edo Schoone) van de UHasselt, het Departement Biologie (prof. dr. Erik Matthysen) van de UAntwerpen en het Departement Biologie (prof. dr. Olivier Honnay) van de KU Leuven (drs. Dominique Ghijselinck). Voor meer informatie over het onderzoeksproject, raadpleeg de projectwebsite www.invabio.eu. Kwaliteitsvolle en diverse bossen zijn noodzakelijk voor het behoud van duurzame ecosysteemdiensten in Vlaanderen. Deze bijdrage bevat een kritische analyse van de beperkte decretale kwaliteitswaarborgen voor boscompensatie in natura, volgend uit artikel 90bis Bosdecreet. De recente wijzigingen van het decreet van 1 juli 2022 komen hieraan slechts gedeeltelijk tegemoet. De bevoegdheid van ANB om een bebossingsplan te wijzigen op grond van "bosbouwkundige redenen" is onvoldoende rechtszeker en weinig verregaand, zelfs met de toepassing van de beginselen van het Natuurbehoudsrecht. De Vlaamse regeling kan worden getoetst tegen de Nederlandse herplantingsplicht. Daarnaast blijken ook de compensatiefactoren in hun huidige vorm onvoldoende om de verloren waarden bij ontbossing te compenseren. De herziene LULUCF-verordening voert hier bijkomende druk op uit. Als conclusie bevat de bijdrage enkele pistes om de kwaliteitswaarborgen van het compensatiemechanisme te verbeteren.