Het Vlaamse Stikstofakkoord: ‘milieubescherming’ als PASklare verantwoording voor een beperking op het recht op eigendom?

Abstract

Het Vlaamse Stikstofakkoord: 'milieubescherming' als PASklare verantwoording voor een beperking op het recht op eigendom? Gepubliceerd door Britt Bocken op 25 oktober 2023 De politieke stikstofcrisis die in Vlaanderen heerste (of beter: heerst), resulteerde op 15 maart 2023 uiteindelijk in een denitief stikstofakkoord. Na verschillende politieke onderhandelingen en moeilijkheden in het stikstofdossier, werd er op 27 juli 2023 eindelijk een voorstel van decreet, dat steunt op het voormelde akkoord, ingediend. Deze bijdrage analyseert de stikstofbeleidsmaatregel van de verplichte stopzetting van 'rode' landbouwbedrijven in het licht van het recht op eigendom. Stikstof: een biodiversiteits-en landbouwprobleem Om de noodzaak van het stikstofakkoord (ook Programmatische Aanpak Stikstof of PAS) te begrijpen, is het essentieel te weten waarom stikstof een probleem vormt. 'Stikstof', in het kader van de huidige stikstofproblematiek en het-akkoord, doelt op de chemische samenstelling van zowel stikstofoxiden (NO) als ammoniak (NH) (H. Schoukens, e.a., De stikstofcrisis in de Lage Landen nader ontleed: richtlijnen voor een duurzame transitie (2023), 50-51; ILVO Vlaanderen, Stikstof). De combinatie van deze twee luchtverontreinigende stoffen brengt negatieve effecten met zich mee voor mens en natuur. Toch is stikstof een essentiële voedingsbron voor planten, en ook een van de belangrijkste elementen van mest. Een teveel aan stikstof heeft echter nefaste gevolgen voor de natuur. Enerzijds zullen stikstofgevoelige planten overwoekerd worden door planten die door het teveel aan stikstof sneller groeien, zoals brandnetels, bramen en gras (dit wordt ook 'vermesting' genoemd) (H. Schoukens 2023, 58-61; L. De Keersmaeker, e.a., Herstelstrategieën tegen de effecten van atmosferische depositie van stikstof op Natura2000 habitat in Vlaanderen (2018), 15-17; VMM Vlaanderen, Wat is vermesting?). Daardoor wordt het ecosysteem van de stikstofgevoelige planten aangetast. Anderzijds zal, door de depositie (of neerslag) van stikstof, ook de pH-waarde van het water en de bodem aangetast worden. Door een verzuurde bodem kunnen planten de nodige voedingsstoffen via hun wortels minder eciënt opnemen en wordt hun x 3 Tijd voor Mensenrechten