Oost, West, thuis best… of toch niet? Vroeger nadenken over later – inzichten vanuit woonverhalen van ouderen

Abstract

West, thuis best… of toch niet? Vroeger nadenken over later-inzichten vanuit woonverhalen van ouderen Aantal 1 e versie: 5.985 woorden (exclusief referenties en woonverhalen) Auteurs: An-Sofie Smetcoren, Elke Ielegems, Ann Petermans 1. Introductie: Zo lang mogelijk thuis In Europa woont de meerderheid van ouderen zelfstandig in de eigen woning, alleen, met partner of met andere personen (Europese Unie, 2019). Ook in Vlaanderen is dat het geval voor het overgrote deel van de ouderenpopulatie zelfstandig thuis. Zo tonen cijfers dat in 2021 slechts 5% van de totale Vlaamse populatie 65-plussers (ongeveer 70.000 Vlaamse 65-plussersmensen) in een woonzorgcen-trum woont , dat is 5% van de totale Vlaamse populatie 65-plussers (Intermutualistisch Agentschap, 2021). De leeftijd vanGemiddeld is een bewoner in het woonzorgcentrum is gemiddeld 87 jaar. Ver-huizen naar een woonzorgcentrum wordt immers zo lang mogelijk uitgesteld, mede ook omdat een meerderheid verkiest om zelfstandig in de vertrouwde omgeving zelfstandig te blijven wonen (Gould et al., 2017; Lette, 2017; Smetcoren, 2016; Volckaert, 2022). Dat een grote groep ouderen zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijft wonen zorgt ervoor dat zowel het huidige maar ook toekomstige woonbeleid voor grote uitdagingen komt te staan. Zowel in Europa (Buffel & Phillipson, 2024; Pani-Harriman, 2019) als in Vlaanderen (Smetcoren, 2016; Volckaert, 2020) wordt sterk gefocust op 'Ageing in place', een term die verwijst naar het in-zetten op zo lang mogelijk thuis blijven wonen. Hoewel ouderen alsook én beleidsmakers dit als een ideaal woonscenario zien waaraan ze sterk vasthouden, zijn woonomgevingen vaak onvoldoende aangepast om er comfortabel ouder te worden. Een eerste uitdaging voor zowel het huidige als toekomstige woonbeleid betreft is dan ook het voorzien van aangepaste woonomgevingen. Om inzicht te geven in de woning(on)aangepastheid van ouderen in Vlaanderen vermelden we graag en-kele recente cijfers. Resultaten van de Vlaamse Woonsurvey (2018) tonen dat slechts 14,3% van de woningen in Vlaanderen aangepast is aan veranderende levensomstandigheden (vb. mobiliteit). Kij-ken we specifiek naar woningonaangepastheid van ouderen, dan woont 39,1% van de 60-plussers in Vlaanderen in een ernstig onaangepaste woning volgens het Ouderenbehoefteonderzoek (De Witte, 2023). Toch lijken cijfers elkaar soms tegen te spreken. Z; zo toont een recente studie van de Koning Boude-wijnstichting rond latere levenskeuzes aan dat 20% van de 60-plussers hun woning ongeschikt acht Met opmerkingen [JV1]: Even toelichten. Bedoel je de toename van mobiliteit tijdens de levensloop als gevolg van veranderende samenstelling huishouden?