Dashboards en e-courses als ondersteuning voor onderwijsprofessionals bij datagebruik

Abstract

Vanaf 2024 worden centrale toetsen voor Nederlands en wiskunde geïntroduceerd in het basis en secundair onderwijs in Vlaanderen. Het voornaamste doel van deze toetsen is om schoolontwikkeling te ondersteunen en de onderwijskwaliteit te verbeteren. De toetsen kunnen dit doel pas bereiken wanneer onderwijsprofessionals betekenisvolle data over de toetsresultaten ontvangen en een onderzoekscyclus doorlopen waarbij de vertaalslag wordt gemaakt van data naar concrete acties om de klas- en schoolpraktijk te verbeteren. Om dit te ondersteunen, zetten we (het Steunpunt Centrale Toetsen in Onderwijs) in op het ontwikkelen van een gebruiksvriendelijk dashboard met datavisualisaties over het bereiken van de onderwijsdoelen en op het ontwikkelen van een e-course met handvaten voor het doorlopen van de onderzoekscyclus. Via educational design research onderzoeken we hoe het dashboard en de e-course volgens experten, literatuur en onderwijsprofessionals kan worden vormgegeven. Om de onderzoeksvragen te beantwoorden worden interviews en focusgroepen afgenomen bij experten (n=25), schoolleiders (n=23), leraren (n=19), lerarenopleiders (n=4) en pedagogisch begeleiders (n=24). Uit de resultaten destilleren we vijf designprincipes die als basis dienen om het dashboard en de e-course te ontwikkelen, namelijk (1) de inhoud moet als doordacht, relevant, rijk, en betrouwbaar gepercipieerd worden, (2) de manier waarop de data weergegeven wordt faciliteert een accurate interpretatie die daarna aan de hand van een e-course verder ondersteund wordt, (3) het dashboard en de e-course bieden onderwijsprofessionals niet enkel data maar ook handvaten voor het doorlopen van de onderzoekscyclus, (4) de opbouw is duidelijk en gebruiksvriendelijk en (5) de noden van de onderwijsprofessionals staan centraal en primeren over technologische aspecten.