Overzicht van rechtspraak. Personenrecht (2009-2022) - Juridische staat van de persoon

Abstract

Afdeling A. Recht op naam 1. Het recht op naam wordt erkend als persoonlijkheidsrecht en behelst het recht om de naam te dragen, om desgevallend de verbetering ervan te vorderen, het recht om van derden te eisen dat ze de drager met zijn juiste naam zouden noemen en aanduiden, en ten slotte het recht om op te treden tegen aanmatiging van de naam door derden, d.i. het zonder toestemming gebruiken van de naam door een derde 1. Doordat het een persoonlijkheids-recht is, raakt het de openbare orde. Hieruit volgt dat een kind het recht heeft op de juiste identiteit en familienaam, waardoor het verbonden wordt met zijn familie. Ingeval dus door welke omstandigheid ook, het kind in de registers van de burgerlijke stand vermeld wordt onder een verkeerde naam, dient er een mogelijkheid te zijn om dit recht te zetten, zowel in het belang van het kind en zijn familie als in het openbaar belang 2. 2. Het recht op naam geniet ook mensenrechtelijke bescherming (zie o.a. art. 7 (1) en 8 (1) IVRK en art. 8 EVRM). Het EHRM heeft in de besproken periode opnieuw meermaals geoordeeld dat de naamskeuze of de wijziging van naam of voornaam van een fysieke persoon onder het toepassingsgebied valt van artikel 8 EVRM, aangezien de naam en de voornaam het privé-, gezins-en familieleven van een persoon raakt 3. Niet iedere weigering van een naamswijziging is evenwel een ongerechtvaardigde inmenging in het privé-, gezins-en familieleven. Er moet een juist evenwicht worden gevonden tussen de concurrerende belangen van het individu en de samenleving in haar geheel 4. Staten genieten bij de bepaling van de voorwaarden om een naams-wijziging toe te laten over een ruime beoordelingsmarge. Beperkingen kunnen worden gerechtvaardigd door het algemeen belang, zoals een accurate regis-tratie van de bevolking, door de middelen te waarborgen om een persoonlijke 1 P. Senaeve en C. Declerck, Compendium van het personen-en familierecht (Leuven: Acco 2022), nr. 268. 2