De optimale juridische omstandigheden voor de bestuurlijke boete

Abstract

De verzorgingsstaat heeft een inflatie aan regelgeving met zich meegebracht. Er is nood aan coherente en transparante wetgeving die de burgers toelaat de gevolgen van hun gedrag in te schatten. Het administratieve handhavingsmodel moet bijdragen tot deze vereenvoudiging van de huidige wirwar van regelgeving. Nagenoeg alle overtredingen kunnen zowel strafrechtelijk als bestuursrechtelijk opgevolgd worden, zodat de keuze voor een bestuurlijke handhaving in de eerste plaats een politieke is. Vanuit politieke overwegingen is het verdedigbaar dat een aantal overtredingen uit het nationale strafrecht overgeheveld worden naar een ander administratief niveau dat beter geplaatst is om een coherent beleid te voeren. Ongeacht het niveau waarop ze geïnstitutionaliseerd zijn, zijn er bepaalde situaties die zich duidelijk beter lenen voor een bestuursrechtelijke sanctionering. Dit rapport bespreekt de kenmerken van de overtredingen en de sanctionering aan de hand waarvan de wetgever kan nagaan of het bestuurlijke model een goede optie is. Bij de bespreking van de elementen die een rol spelen bij de bepaling welke overtredingen door een bestuurlijke boete kunnen gesanctioneerd worden, wordt vanzelfsprekend ook de strafrechtelijke variant in ogenschouw genomen. Het uiteindelijke resultaat geeft een indicatie van de voorwaarden die vervuld moeten zijn om de bestuurlijke boete een voordeel op de strafrechtelijke te geven. Of deze condities ook daadwerkelijk tot een betere handhaving leiden moet telkens weer in concreto bepaald worden. Ondanks de vervulling van de vooropgestelde condities blijft de invoering van de bestuurlijke boete steeds weer maatwerk waaraan een grondige evaluatie van de situatie aan vooraf moet gaan en waarbij de condities gerelativeerd kunnen worden binnen een bepaalde context.