Is het cultivatie-effect een longitudinaal effect? Een empirische test aan de hand van structurele vergelijkingsmodellen.

Abstract

Volgens de cultivatietheorie ontwikkelen zware televisiekijkers geleidelijk aan een beeld van de wereld dat gaat lijken op de versie van de werkelijkheid die door televisie wordt verspreid. “Television viewing cultivates assumptions about the facts of life that reflect the medium’s most recurrent portrayals” (Morgan & Shanahan, 1997, p. 8). Sommige onderzoekers hebben een onderscheid gemaakt tussen cultivatie-effecten op twee soorten oordelen. Eerste orde oordelen hebben betrekking op de perceptie van feitelijkheden zoals de schatting van demografische variabelen. Zulke percepties gaan doorgaans om telbare grootheden waarbij men een onderscheid kan maken tussen de frequentie waarmee iets optreedt in de televisiewereld en de frequentie waarmee het in de “echte wereld” voorkomt. Tweede orde oordelen daarentegen verwijzen naar bijvoorbeeld waarden zoals die in televisieprogramma’s al dan niet tot uiting komen. Bij zulke tweede orde oordelen (bv. angst voor misdaad of ziekte) treedt er pas een invloed van de media op als de kijker een zekere extrapolatie maakt op basis van wat op televisie te zien is (cf. Shrum, 1995, 2004, Hawkins & Pingree, 1981, 1990, Potter, 1991, 1993).