Presteren ijverige studenten beter? De complexe relatie tussen studentkenmerken, studietijd en studieresultaat.

Abstract

Begeleide zelfstudie is een richtinggevend concept in het huidige universitair onderwijs. Ervaringen uit de onderwijspraktijk en de studiebegeleiding leren dat de (meer)waarde van dit onderwijsconcept in belangrijke mate afhangt van de kwaliteit, maar zeker ook van de kwantiteit van de studie-inspanningen. Centrale doelstellingen van het hier gerapporteerde onderzoek zijn het construeren en valideren van een model van leren dat de relaties in kaart brengt tussen studietijd en studieresultaat en andere beïnvloedende variabelen. In deze paper wordt verslag gedaan van de eerste onderzoeksresultaten voor de volgende onderzoeksvragen: (1) In welke mate heeft de geïnvesteerde studietijd een invloed op het studieresultaat? (2) Wat is het effect van studentkenmerken op studietijd? (3) In hoeverre beïnvloeden studentkenmerken het studieresultaat rechtstreeks dan wel onrecht-streeks (via studietijd)? Voor constructie van het beoogde model van leren wordt, naast een literatuurstudie, een kwantita-tieve analyse van beschikbare gegevens ondernomen. Gegevens over studietijd worden verzameld met een webgebaseerde tool, RESET genaamd. In elk trimester van het academiejaar 2004-2005 dienden ongeveer één derde van de eerstejaars generatiestudenten van de faculteit Toegepaste Economische Wetenschappen van de Universiteit Hasselt (N =168) hun studietijd te registreren per vak, per week en per type van studieactiviteit. Gegevens over studieresultaten zijn beschikbaar in de individuele studentendossiers. Hetzelfde geldt voor studentkenmerken zoals geslacht, leeftijd, vorige studies en tijdstip van studiekeuze. Bij het begin van het academiejaar leggen alle eerstejaars-studenten tevens gestandaardiseerde testen af voor meting van kenmerken zoals intelligentie en leesvaardigheid. Met deze beschikbare gegevens werd een dataset gecreëerd, die werd onderworpen aan verschillende analyses: Pearson correlaties en enkelvoudige, meervoudige, hiërarchische en correlatiegecorrigeerde regressieanalyses. De eerste analyses bevestigen de veronderstelde invloed van studietijd op studieresultaat. Zowel de totale studietijd als de relatieve totale studietijd voorspellen het studieresultaat. Verder blijken studentkenmerken niet zo een sterke invloed te hebben op studietijd. Studentkenmerken beïnvloeden wel het studieresultaat, zowel rechtstreeks als onrechtstreeks, via de studietijd. Wanneer studentkenmerken in rekening worden gebracht, levert studietijd voor meerdere vakken nog steeds een significante bijdrage om het studieresultaat te voorspellen. Deze resultaten gelden bij elke van de drie soorten analyses: die per vak per periode, die voor alle vakken van een onderwijsperiode en die voor alle vakken van het hele academiejaar.