Inclusief onderwijs vandaag: reflecties over het EASIE Cross-Country Report

Abstract

Deze paper geeft een kritische reflectie op het "European Agency Statistics on Inclusive Education: 2020/2021 School Year Dataset CrossCountry Report", een toonaangevend rapport over statistieken m.b.t. inclusief onderwijs. De definities, de pedagogische concepten en de onderzoeksmethodologie die in het rapport gebruikt worden, worden geanalyseerd, evenals de inclusiviteit van het Vlaamse onderwijssysteem. Gebaseerd op deze bevindingen worden beleidsaanbevelingen gegeven om inclusief onderwijs in Vlaanderen te versterken en zodoende gelijke onderwijskansen na te streven en kinderen met speciale onderwijsbehoeften in een inclusieve leeromgeving te ondersteunen. I. Ter inleiding 1 Onderzoekers, beleidsmakers en personen uit de onderwijspraktijk indiceren dat problemen en uitdagingen inzake inclusief onderwijs reeds vaak in kaart worden gebracht (SCHRAEPEN en BOEVA, 2021; SERGEANT en DE VRIES, 2023). Het European Agency for Special Needs and Inclusive Education (EASIE) biedt daarbij toonaangevende gegevens die het beleid over inclusief onderwijs informeren. Net als bij vele andere onderzoeken of rapporten waar "in kaart brengen" het doel is, is er echter een gebrek aan specifieke informatie over hoe deze gegevens achteraf * Lindsay Everaert is doctoraatsstudente aan de School voor Educatieve Studies, Universiteit Hasselt. Liesbet Saenen is doctoraatsstudente aan de School voor Educatieve Studies, Universiteit Hasselt. Marijn Straetemans is beleidsmedewerker rond inclusief Universitair onderwijs, Universiteit Hasselt. Merel Vaes is doctoraatsstudente aan de School voor Educatieve Studies, Universiteit Hasselt. Sarah Doumen is stafmedewerker onderwijs aan de Faculteit Wetenschappen, Universiteit Hasselt. Ruth Stevens is postdoctoraal onderzoeker aan de faculteit Architectuur en Kunst en aan de School voor Educatieve Studies, Universiteit Hasselt. Elke Emmers is professor inclusief onderwijs aan de School voor Educatieve Studies, Universiteit Hasselt. dan daadwerkelijk worden gebruikt en welke concrete beleidsveranderingen eruit voortvloeien. Zo ook in Vlaanderen. Wat leren deze data ons en welke uitdagingen schuilen hierin? Een vraag die we onszelf, als groep experten, graag stellen. Gezien we in Vlaanderen slecht presteren op het gebied van inclusief onderwijs (KINDERRECHTENCOMMISSARIAAT en UNIA, 2018), is een grondige analyse van het EASIE-rapport (EUROPEAN AGENCY FOR SPECIAL NEEDS AND INCLUSIVE EDUCATION, 2024) van essentieel belang. Deze ondermaatse prestatie is terug te brengen naar de fundamenten van ons Vlaamse onderwijssysteem, met zijn scheiding tussen regulier en buitengewoon onderwijs. Dit onderwijssysteem is niet duurzaam, noch wenselijk en voldoet vooral niet aan de verplichtingen van het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap (UNITED NATIONS, 2006), dat een inclusief onderwijssysteem vereist (DE SCHAUWER et al., 2019; SCHULZE, 2010; UNITED NATIONS, 2006). Vlaanderen is hier al eerder voor veroordeeld, maar toch blijft het erg stil aan de politieke kant (SPINOY, 2019). Naast het toonaangevende VN-Verdrag zijn onze fundamenten ook wankel op het gebied van de wereldwijde sustainable development goals (SDG). Zo dienen we als land en Tijdschrift voor Onderwijsrecht en Onderwijsbeleid-2024-2025/1-2 Elke EMMERS, Ruth STEVENS, Sarah DOUMEN, Merel VAES, Marijn STRAETEMANS, Liesbet SAENEN, Lindsay EVERAERT Toutes reproduction ou adaptation totale ou partielle, par quelque procédé que ce soit, est interdite. L'usage de cette ressource est autorisé uniquement pour l'utilisateur mention né ci-dessous. Toute transmission à des tiers est formellement interdite. Imprimé le 24/01/2025 par eline.schoeters@uhasselt.be