Zwangerschapsgerelateerde lumbopelvische pijn: een heldere taak voor de kinesitherapeut

Abstract

Zwangerschapsgerelateerde lumbopelvische pijn (ZLP) treft 50-90% van de zwangeren en kan jaren na de bevalling aanhouden. Ondanks dat de impact op het dagelijks functioneren aanzienlijk is, worden de klachten vaak als 'normaal' beschouwd. Tijd om ZLP beter te begrijpen, misvattingen te doorprikken en de behandeling te optimaliseren. Abeelding: Adobe Stock File #: 147058542. Wat is ZLP? ZLP omvat lagerugpijn, bekkengordelpijn of een combinatie van beide (fig. 1), die ontstaat tijdens de zwangerschap of in de eerste maanden postpartum. De pijn is typisch gerelateerd aan bepaalde houdingen, bewegingen en fysieke belasting, en neemt vaak toe naarmate de dag vordert. De klachten kunnen uni-of bilateraal optreden en uitstralen naar de benen. Omdat lagerug-en bekkengordelpijn vaak gelijktijdig voorkomen en de pijnzones gedeeltelijk overlappen, is het niet altijd eenvoudig om ze klinisch scherp van elkaar te onderscheiden. Daarom wordt in de literatuur vaak de overkoepelende term 'lumbopelvische pijn' gebruikt (1). Hoe vaak komt ZLP voor en hoe groot is de impact? ZLP treft zo'n 50-90% van de zwangeren en 30-67% van de vrouwen postpartum. Voor kinesitherapeuten vormen zij een relevante doelgroep, gezien de grote impact op het dagelijks functioneren. Activiteiten zoals lang zitten, staan, wandelen, traplopen, vooroverbuigen, omdraaien in bed, seksuele activiteit, en in en uit de auto stappen kunnen de pijn verergeren. ZLP is de belangrijkste oorzaak van ziekteverzuim, zowel tijdens de zwangerschap als postpartum, en gaat vaak gepaard met een verstoorde slaap, angst en depressieve gevoelens (2, 3). Omdat ZLP zo vaak voorkomt, wordt het door zorgverleners vaak onterecht afgedaan als een 'normaal' onderdeel van de zwangerschap. Hierdoor voelen veel vrouwen zich niet gesteund en stellen ze het zoeken van hulp uit. Daarom is het belangrijk dat kinesitherapeuten actief luisteren, de pijn erkennen en vrouwen correct informeren (4). Bovendien is er vaak weinig aandacht voor hoe vrouwen deze pijn beleven en hoe stress, slaap en voeding hierin meespelen. Een persoonlijke benadering in de communicatie is daarom essentieel (5). Fig. 1: Overzicht locaties van ZLP. ZLP omvat lagerugpijn (paars), bekkengordelpijn (geel), of een combinatie van beide.